VAR - Verklaring arbeidsrelatie

Let op: de VAR-verklaringen zijn per 1 mei 2016 afgeschaft en vervangen door de Wet deregulering arbeidsrelaties (DBA). Opdrachtgevers en opdrachtnemers beoordelen samen of er sprake is van loondienst op basis van de afspraken die zij binnen hun arbeidsrelatie maken. Een modelovereenkomst kan bij twijfel uitsluitsel geven.
Zie: Wet DBA - modelovereenkomsten

Wat is een VAR?

Bij het aangaan van een overeenkomst van opdracht doet de opdrachtgever er verstandig aan de opdrachtnemer een VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) bij de fiscus te laten aanvragen. Hiermee voorkomt de opdrachtgever dat hij achteraf wordt geconfronteerd met een invordering van de fiscus omdat hij ten onrechte geen loonheffing heeft ingehouden en premies afgedragen. Zelfs riskeert de opdrachtgever in zo'n geval een boete.

Een VAR is een verklaring waarin de belastingdienst aangeeft hoe het loon van de opdrachtnemer fiscaal zal worden aangemerkt. Er zijn vier soorten VAR:
  • VAR-wuo (winst uit onderneming)
  • VAR-dga (directeur-grootaandeelhouder)
  • VAR-loon (loon uit dienstbetrekking)
  • VAR-row (resultaat uit overige werkzaamheden)

Geldigheid VAR

Een door de fiscus afgegeven VAR is in principe 1 kalenderjaar geldig. Uitzondering hierop is wanneer de opdracht waarvoor de VAR is afgegeven vóór 1 november is gestart. In dat geval blijft de VAR geldig tot het einde van de opdracht (maar nooit langer dan tot 31 december van het tweede jaar).

De opdrachtgever is verplicht een kopie van de (geldige) VAR in zijn administratie te bewaren, tezamen met een kopie van het identiteitsbewijs van de opdrachtnemer.

Niet elk type VAR biedt de opdrachtgever zekerheid. Alleen bij een VAR-wuo en een VAR-dga geldt dat de fiscus de zekerheid biedt dat de opdrachtgever niet met een invordering achteraf zal worden geconfronteerd.

VAR-wuo

In een VAR-wuo staat dat de inkomsten van de VAR-aanvrager worden aangemerkt als winst uit onderneming. Een dergelijke VAR biedt de opdrachtgever de zekerheid dat hij geen loonheffing hoeft in te houden over de vergoeding die hij aan de opdrachtnemer betaalt.

De opdrachtnemer die gebruikmaakt van een VAR-wuo is verplicht facturen voor zijn werkzaamheden te versturen en een administratie bij te houden. Bovendien is hij voor die opdracht niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen.

VAR-dga

In een VAR-dga staat de inkomsten van de VAR-aanvrager worden aangemerkt als inkomsten uit werkzaamheden voor rekening en risico van de vennootschap (van de opdrachtnemer). Een dergelijke VAR biedt de opdrachtgever de zekerheid dat hij geen loonheffing hoeft in te houden over de vergoeding die hij aan de opdrachtnemer betaalt.

De opdrachtnemer die gebruikmaakt van een VAR-dga is voor die opdracht niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen.

NB 1: een VAR-dga zegt alleen iets over de arbeidsrelatie tussen de opdrachtnemer (directeur-grootaandeelhouder van zijn eigen vennootschap) en de opdrachtgever, maar zegt niets over de relatie tussen de directeur-grootaandeelhouder en zijn vennootschap.
NB 2: een VAR-dga biedt geen vrijwaring van de inleners- en ketenaansprakelijkheid.

VAR-loon

In een VAR-loon staat dat de inkomsten van de VAR-aanvrager worden aangemerkt als loon. Een dergelijke VAR biedt de opdrachtgever geen zekerheid over de vraag of hij loonheffing moet afdragen. De opdrachtgever zal zelf moeten beoordelen of er sprake is van een dienstbetrekking. Komt hij tot de conclusie dat er geen sprake is van een dienstbetrekking maar oordeelt de fiscus nadien anders, dan moet de opdrachtgever alsnog (achterstallige) loonheffing afdragen. Een opdrachtgever die op zeker wil spelen, kan de fiscus vooraf om een uitspraak vragen over de aard van de arbeidsrelatie.

VAR-row

In een VAR-row staat de inkomsten van de VAR-aanvrager worden aangemerkt als resultaat uit overige werkzaamheden. Een dergelijke VAR biedt de opdrachtgever geen zekerheid over de vraag of hij loonheffing moet inhouden en afdragen. De opdrachtgever zal zelf moeten beoordelen of er sprake is van een dienstbetrekking. Komt hij tot de conclusie dat er geen sprake is van een dienstbetrekking maar oordeelt de fiscus nadien anders, dan moet hij alsnog (achterstallige) loonheffing afdragen. Een opdrachtgever die op zeker wil spelen, kan de fiscus vooraf om een uitspraak vragen over de aard van de arbeidsrelatie.

Let up: voor artiesten met een VAR-row geldt een afwijkende regeling.

Gerelateerde onderwerpen